De Treinreiswinkel is gespecialiseerd in treinrondreizen, treintickets en treinvakanties. Naar aanleiding van het tienjarig bestaan spreek ik op het hoofdkantoor in Leiden met, directeur en oprichter, Helmut Brall. “Het mooiste landschap zie je vanuit de trein”.  

Leiden, mei 2012: Helmut Brall, directeur en oprichter van de Treinreiswinkel (foto: René Hoeflaak)

Helmut, hoe is de oprichting van de Treinreiswinkel tot stand gekomen. Hoe is het begonnen? Daarvoor moeten we terug naar 2001. In die tijd ging ik altijd al met mijn gezin met de trein op vakantie. Omdat het mij stoorde dat ik in Leiden altijd lang in de rij moest staan voor treintickets en mijn toenmalige werkgever NBBS failliet ging, ontstond het plan voor een Treinreiswinkel. Ik had al een plekje op het oog in het centrum van Leiden, aan de Breestraat. Het oorspronkelijke plan was het uitsluitend verkopen van treintickets en misschien vakanties. Met het bereiken van dit doel, met hooguit drie medewerkers zou ik al dik tevreden zijn geweest. Na een paar maanden voorbereiding openden we op zaterdag 2 juli 2002 de Treinreiswinkel. De eerste dag hadden we al tien boekingen en daarna ging het snel en vanzelf. Boeken van treintickets ging toen heel ambachtelijk. Nu, nog overigens. Daarna zijn we heel snel gegroeid. In 2004 openden we een Call Center aan de Oude Vest, hier in Leiden.

Als je terugkijkt op de afgelopen tien jaar. Hoe schets jij de ontwikkeling van de treinreiswereld en de Treinreiswinkel in het bijzonder? Treinvakanties waren toen en nu nog steeds een nichemarkt met een marktaandeel van rond de vijf procent. Reisbureaus verkopen relatief weinig treinreizen. Treinreizen is een stuk ingewikkelder dan het boeken van bijvoorbeeld vliegtickets. Er zijn bijvoorbeeld meerdere tarieven, constructies en boekingssystemen, per land verschillend. De marges in de Treinreiswereld zijn nog steeds klein. In 2002 zijn de treinreisplanners gekomen en vanaf 2004 is het ook mogelijk op treinreizen via Internet te boeken. Nog steeds kan je maar een zeer beperkt aantal treinbestemmingen via Internet boeken. Wij doen dus nog steeds veel handwerk. Daar ontkom je met treinreizen niet aan. Ook wij zijn aanvankelijk begonnen met het alleen verkopen van losse treintickets. Vrij snel daarna ook met treinvakanties via Touroperators. Vanaf 2005 stellen we ook eigen reispakketten en rondreizen samen die we aanbieden via onze brochures. We hebben inmiddels veertig medewerkers in dienst verspreid over diverse afdelingen, vestigingen en specialisaties. We hebben afdelingen voor rondreizen, groepsreizen, zakelijke reizen en Trans-Siberië en verre en luxe reizen. Vanaf 2010 hebben we een Internetafdeling.

Hoeveel passagiers boeken jaarlijks een treinreis bij de Treinreiswinkel? 120.000. De populairste bestemming is Zwitserland. Duitsland nadert.

Als reiziger vind ik het voorbereiden en uitpuzzelen ook zo zijn charmes meebrengen. Ja, maar dat is voor veel mensen ook juist een belemmering. En wij doen juist niets anders dan het uitzoeken et cetera. Wij hebben heel veel kennis. We zijn begonnen met twee reserveringssystemen. Nu zijn dat er tien. De trend is namelijk dat landen steeds meer hun eigen systemen en tarifering ontwikkelen.

Door de EU zou je juist een tegenovergestelde beweging verwachten? Ja, maar het is veel meer “ieder land voor zich”. Er is geen gezamenlijk belang. Een goed voorbeeld is Italië. Men reist weinig of niet van en naar Italië per trein. Dus is daar geen belang en behoefte om met andere landen samen te werken.

Is de manier van treinreizen de afgelopen tien jaar veranderd? Wat je ziet is, dat als de verbindingen sneller worden ook het aantal reizigers en boekingen toeneemt. Zie de snellere verbinding van Nederland naar tussen Parijs en Londen. Vliegen duurt langer. Dus de stedentrips nemen toe. Bovendien is vliegen saaier.

Is het geen risico om te specialiseren op één bepaald vervoermiddel? Ja, maar toch altijd nog minder dan organisaties die zich richten op een bepaald land. Ik realiseer mij dat wanneer een aantal treinongelukken na elkaar plaatsvinden, dat dit een negatief effect zal hebben. Maar gelukkig is treinvervoer een veilig vervoermiddel. En een vervoermiddel met grote groeipotentie.

Kan je dat toelichten? Uit onderzoek is gebleken dat het marktaandeel van treinreizen in Nederland kan groeien naar 25 % mits de tarifering helderder en eenduidiger wordt en het boeken eenvoudiger. Verder is het zo, dat vliegen op langere termijn als gevolg van belastingheffingen en milieumaatregelen aanzienlijk duurder wordt en voor grote groepen mensen onbetaalbaar zal zijn. Ook de komst van hoge snelheidslijnen heeft een positieve uitwerking op het treinvervoer. Kortom, in de toekomst gaan meer mensen met de trein op reis.

Sovjet-Unie, Juni 1988; Tussenstop Transsiberië Express in Atjensk, 3920 kilometer na vertrek uit Moskou (foto: René Hoeflaak)

Merken jullie de negatieve gevolgen van de economische crisis? Integendeel, de crisis heeft op ons juist een positieve invloed gehad. Zo kiezen verre reizigers nu juist voor bestemmingen dichterbij en kiezen dan vaker voor de trein. Wel nam het aantal wintersportboekingen deze winter af.

Wat zijn de groeilanden- en gebieden in treinwereld? Scandinavië is een populaire bestemming. Vooral Noorwegen. En ook Groot-Brittannië, Schotland in het bijzonder. En Oekraïne is ook een echt treinland.

Ik zie een kans voor de Treinreiswinkel met het EK Voetbal! We hebben inderdaad al boekingen binnen voor treinreizen naar het EK in Oekraïne. De treinreis duurt twee dagen.

Treinreizen heeft, merk ik, een wat oubollig imago? Hoe kijk jij daar tegenaan? Treinen zijn de laatste jaren aanzienlijk moderner geworden met alle mogelijke voorzieningen. Moderner zelfs dan vliegtuigen. ICE International is één van de mooiste en modernste treinen van Europa en rijdt ook door Nederland. Het imago van het binnenlands treinverkeer speelt altijd wel een rol.

Je bedoelt de vertragingen etc.? Ja, maar dat is gelukkig een stuk verbeterd. En dat helpt ons ook. We hebben één slogan die we vaak in advertenties gebruiken: “Het mooiste landschap vanuit de trein”.

Hoe is de leeftijd verdeling onder jullie klanten? We hebben zowel 50 plussers en Interrailers maar ook de zogenaamde 2e generatie. Reizigers die vroeger met hun ouders met de trein reisden.

Jullie hebben nu twee vestigingen, in Leiden en Amsterdam. Wat zijn de toekomstplannen? We blijven groeien. De groei zal weliswaar niet zo hard en snel zijn als in de eerste jaren. Maar als de eerder besproken omslag en groei naar een marktaandeel van 25 % komt zeg ik; “Laat ze maar komen”. De trein blijft centraal staan. Uiteraard kan je nog wel een vliegticket en een hotel boeken in combinatie met een treinreis. We proberen voor de populaire bestemmingen routebeschrijvingen te leveren van en naar het hotel.

Ik zag in Rotterdam een opvallende reclame van de Treinreiswinkel op een tram? Welke promotionele activiteiten kunnen we nog meer verwachten van de Treinreiswinkel? Ja, die reclame is eigenlijk via het Zwitsers Toerismebureau tot stand gekomen. De tram rijdt elf weken door Rotterdam en Den Haag. We hebben een beperkt reclamebudget. Zeker in vergelijking met andere reisorganisaties. De meeste promotie gaat vanzelf en van mond tot mond. Uiteraard staan we op de bekende beurzen en we adverteren in het blad SPOOR.

Tot slot, wat is jouw favoriete treinreisbestemming? Zwitserland. Dat is het treinland bij uitstek. Comfortabel, stipt, mooie trajecten. Een paradijs voor treinreiziger. Buiten Europa kom ik nauwelijks nog. Maar de treinreis naar Peking is toch wel heel mooi.

Eén van de boekingsafdelingen van de Treinreiswinkel in Leiden (René Hoeflaak)

Na een uur verlaat ik de Treinreiswinkel en wandel ik naar het station. In de trein terug naar huis mijmer ik over verre treinreizen. En inderdaad; Het mooiste landschap zie je vanuit de trein.