Bij moerasbruggen dacht ik tot enkele weken geleden aan spannende Tarzanfilms in de Afrikaanse jungle. Maar ook Nederland heeft moerasbruggen. In ieder geval één, zo ontdekte ik vorige maand. Want toen liep ik tijdens de Groene Wissel wandeling (nummer 609) tussen Den Bosch en Vught over de Moerputtenspoorbrug, een 600 meter lange ´oude´ spoorbrug over de moerasplas Lange Putten in het natuur- en moerasgebied  De Moerputten.

20 december 2019: Moerputtenbrug nabij Den Bosch (foto: René Hoeflaak)

Halve Zolenlijn

De brug is nu alleen toegankelijk voor wandelaars maar was eind negentiende eeuw onderdeel van de Langestraatspoorlijn, een spoorlijn van Lage Zwaluwe naar ’s Hertogenbosch. De route stond ook bekend als de Halve Zolenlijn, een verwijzing naar de schoenenindustrie en de ‘vroegere’ bijnaam van de bewoners in de streek rondom de vroegere spoorlijn. Dus naast het bestaan van een Nederlandse moerasbrug  weet ik sinds die dag ook waar de term ‘halve zool’ vandaan komt.

Tussen 1890 en 1972 reden er dagelijks treinen over de brede brug. Van ’s Hertogenbosch naar Lage Zwaluwe. Ik schrijf expres ‘brede’ brug. Want het ontwerp van de brug voorzag in een dubbelspoor. Maar daar is het nooit van gekomen.

Den Bosch, 20 december 2019, voormalige spoordijk Halve Zolenlijn. Nu een wandelpad (foto: René Hoeflaak)

Roesten en afbladderen

Het plan was om de 600 meter lange brug, zoals zoveel bouwwerken in de jaren zeventig, na de sluiting te slopen. Ook van slopen is het nooit gekomen. Na twintig jaar roesten en gif afbladderen, belandde de brug in 1995, zoals zoveel bouwwerken in de jaren negentig, op de Monumentenlijst en werd het in 1997 aangekocht door Staatsbosbeheer.

Toch duurde het daarna nog 6 jaar voordat Staatsbosbeheer begon aan het restauratieproces, te beginnen met het afstralen van 13 ton oude lage verf en teer en het opspuiten van 9 duizend liter okergele verf, de oorspronkelijke kleur van de brug. De totale restauratie duurde uiteindelijk 7 jaar en werd afgerond in 2011.

20 december 2019: Moerputtenbrug nabij Den Bosch (foto: René Hoeflaak)

Hanja Maij-Weggen en Mr. Pieter van Vollenhoven

De brug werd zowel in 2006 als 2011 officieel geopend of – zoals je wilt- heropend. Alleen voor wandelaars wel te verstaan. In oktober 2006 door de Commissaris van de Koningin in Noord-Brabant Hanja Maij-Weggen en na een volgende restauratieronde in mei 2011 door Mr Pieter van Vollenhoven als voorzitter van het Nationaal Restauratiefonds en het Nationaal Groenfonds.

De Moerputtenbrug ligt zoals gezegd dus in het prachtige natuurgebied Moerputten, een uniek Brabants moerasgebied van 120 hectare met vossen en roofvogels. De brug is niet alleen een industrieel erfgoed maar ook onderdeel van de natuur. Op de pijlers groeien varens en diverse soorten mossen.

De Afrikaanse jungle is dichterbij dan je denkt.

20 december 2019: natuurgebied Moerputten tussen Den Bosch en Vught (foto: René Hoeflaak)

.