27 juli 2013, Italiıë, Milaan: Museum der Moderne Kunsten (foto: René Hoeflaak)

Giardini Publicci, één van de grootste, mooiste en oudste (1783) parken van Milaan, Italië. Een ideale plek om – zoals vorige week zaterdag- de hitte van de stad te ontvluchten en met een koud biertje aan te schuiven bij één van de vele schakers op de terrastafels in het gezellige en aan te bevelen parkcafé. Bij de uitgang van het park aan de Via Palestro maakte ik – bij toeval- het einde mee van een herdenkingsdienst bij het Museum der Moderne Kunsten. Op die plek en op die dag was het  namelijk exact twintig jaar geleden dat drie brandweerlieden, een politieagent en een zwerver omkwamen bij een autobomaanslag van de maffia.

Milaan, 27 juli 2013; De Milanese brandweer is aanwezig bij de herdenkingsbijeenkomst van de bomaanslag in 1993 waarbij onder meer drie brandweerlieden omkwamen (foto: René Hoeflaak)

Maffia-offensief

De aanslag werd gepleegd in een periode dat de Italiaanse maffia de strijd tegen de staat en de Katholieke kerk opvoerde met aanslagen in onder meer Rome, Florence en Milaan en op de antimaffiarechters Falcone en Borsellino op Sicilië in respectievelijk mei en juli 1992. Het maffia-offensief werd onder meer in verband gebracht met een toespraak van Paus Johannes Paulus II op Sicilië waarin hij de maffiapraktijken aan de kaak stelde. Op YouTube is een reconstructie te zien hoe Milanese brandweerlieden afgaan op een melding van een rokende Fiat Panda die even later explodeert. De aanslagen in 1992 en 1993 leidden tot een reeks van anti-maffia demonstraties in de grote Italiaanse steden. De aanslag in Milaan in 1993 en andere steden is nog steeds actueel. In november 2011 berichtte Italiaanse media en de Volkskrant over de levenslange veroordeling van de toen 57-jarige maffiabaas Francesco Tagliavia voor zijn rol achter onder meer deze aanslag, die in Florence en op rechter Falcone. En nog maar enkele maanden geleden arresteerde de Italiaanse politie de Siciliaanse visser Cosimo d’Amato op verdenking van het leveren van onderdelen van de bommen. D’Amato zou explosieven uit de Tweede Wereldoorlog hebben opgevist en ze vervolgens als bommateriaal hebben geleverd aan de maffia.

27 juli 2013: Kransen bij het Museum der Moderne Kunsten in Milaan. In de muur een herdenkingssteen met de namen van de slachtoffers van de aanslag op 27 juli 1993: Alesandro Ferrari, Carlo La Catena, Sergio Passotto, Stefano Picerno, Driss Moussafir. (foto: René Hoeflaak)