België, Leuven, 23 augustus 2014: Martelarenplein met het Vredesmonument ter nagedachtenis van de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog (foto: René Hoeflaak)

Morgen is het op de dag af precies honderd jaar geleden dat Duitse soldaten aan het begin van de Eerste wereldoorlog begonnen met plunderingen, beschietingen en vernielingen in de Belgische stad Leuven. Het brute geweld hield dagenlang aan en eindigde met het in brand steken van de binnenstad. Ruim duizend huizen gingen in vlammen op. 209 inwoners van Leuven kwamen om. Om deze donkere dagen te herdenken sjouwen tientallen vrijwilligers zaterdagmiddag op de Grote Markt  af en aan met bananendozen met begonia’s en knielen voor ons neer. Om steen voor steen en begonia voor begonia de Grote Markt te veranderen in een veertien kleurig bloementapijt van 650 vierkante meter. Het thema van de gekleurde trekpleister van 150 duizend begonia’s is ‘Leuven brandt’, naar een ontwerp van Marc Schautteer. Doorgaans wordt het centrum van de stad om de twee jaar opgesierd met een bloementapijt maar omdat Leuven net als andere steden in België dit jaar stilstaat bij het begin van de Eerste Wereldoorlog in 1914 was het nu drie jaar geleden dat het tapijt voor het laatst werd uitgerold. Waarom  begonia’s, vraag ik mij af? Wel, begonia’s zijn er in meerdere kleuren en blijven langer vers. ‘En zijn zwaarder’ zo voegt één van de vrijwilligers daar nog aan toe.

Leuven, België, 23 augustus 2014: Aanleggen van begoniatapijt op de Grote Markt (foto: René Hoeflaak)

Erasmus

Even later en verderop loop ik op de Mechelsestraat langs het standbeeld van Desiderius Erasmus.  Erasmus woonde aan het begin van de zestiende eeuw een aantal jaar in Leuven en richtte er samen met Hieronymus Busleyden het Collegium Trilingue op. Een school waarop de drie talen Grieks, Latijn en Hebreeuws werd onderwezen. Het nauwelijks één meter hoge beeld  van Erasmus dwingt mij tot een vervolgvraag die onder geen enkel tapijt is te schuiven en vooral niet onder het begoniatapijt van Leuven. ‘Waarom zijn er oorlogen”?’ Een vraag die Erasmus zichzelf en ons allemaal vijfhonderd jaar geleden al hardop stelde in zijn ‘Lof der Zotheid’. ‘Oorlog leidt tot oorlog, ziekte en ellende waar geen onderdaan op zit te wachten. Er is niets slechter en niets dat meer vermeden zou moeten worden. Oorlog is onmenselijk en onchristelijk’ aldus Erasmus tegen wellicht beter weten in. Het standbeeld van Erasmus werd in 2003 door een vrachtwagenchauffeur per ongeluk omver gereden. Erasmus kwam er weer bovenop. Maar het antwoord op zijn eeuwenoude bespiegelingen en levensvragen ligt nog altijd onder een steeds donker wordend tapijt. Toen, nu en ik vrees over vijfhonderd jaar ook nog. Het bloementapijt in Leuven wordt morgen weer opgerold. Over tot de orde van de dag.

Leuven: Standbeeld uit 1979 van Desiderius Erasmus (foto: René Hoeflaak)

Leuven: Erasmus laat overal zijn sporen na. (foto: René Hoeflaak)