By René Hoeflaak on 11 mei 2013 ( Plaats een reactie )

Utrecht: Overvecht en Groenekan

8 mei 2013: Utrecht, Fort Ruigenhoek op de Ruigenhoekse Dijk (foto: René Hoeflaak)

Tot 1960 was de Utrechtse Wijk Overvecht nog een polder met sloten en weilanden. Nu een typisch Nederlandse jaren zestig buitenwijk aan de rand van de stad met alle bijkomende stadsoplossingen. Via de Vestadreef, de Darwindreef, de Vulcanusdreef en de Moldaudreef steek ik de Albert Schweitzerdreef over en verlaat ik Overvecht. Ik vervolg mijn weg over het graspad richting het Gagelbos en de Ruigenhoekse Polder. Nog maar net overgestoken zie ik de eerste bunkers van de Nieuwe Hollandse Waterlinie al staan.

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Enkele bochtjes naar links en rechts en een bospad later sta ik voor Fort Ruigenhoek, één van de 60 negentiende eeuwse verdedigingsforten langs de Nieuwe Hollandse Waterlinie en eigendom van Staatsbosbeheer. Forten boeien. Ze vertellen het verhaal van onze geschiedenis die nooit af is. Forten vragen om vragen. De forten van de 85 kilometer lange Nieuwe Hollandse Waterlinie zijn eigenlijk nooit echt op de proef gesteld. De komst van het vliegtuig maakten ze nog net niet overbodig maar het scheelt niet veel. Forten doen denken aan vroeger eeuwen met strijdende ridders te paard. Toch duurde het nog tot 1951 voordat de forten langs de Waterlinie als defensieobject werden opgeheven. Hetzelfde geldt voor de Kringenwet. Een wet die de bebouwing en sloop rondom de forten in drie zogenaamde kringen verdeelde en regelde.

Nieuwe Hollandse Waterlinie (bron:www.mediabank.omgevingseducatie.nl/)

Op de site van de Hollandse Waterlinie staat een prachtig en leerzaam 3d filmpje over de werking en de achtergrond van dit unieke project van sluizen, forten, kringen, dijken en putten. In 2009 is de gehele linie als Rijksmonument aangewezen. De eerste, tweede en derde kring laat ik achter mij en wandelend over het Kikkerpad – met inderdaad kikkergeluiden- en het Geldersepad nader ik het dorpje Groenekan.

8 mei 2013: Utrecht/Groenekan. Kikkerpad/Ruigenhoekse Dijk (foto: René Hoeflaak)

Groenekan

Een dorpje op stand bij De Bilt met niet alleen tennis- en hockeyvelden maar ook een prachtig en naadloos op Groenekan afgestemd en verzorgd bos, Voordaan. Een boven modaal bos. Een half uurtje later passeer ik op de Voordorpse Dijk het volgende fort van de Hollandse Waterlinie. Net als Fort Ruigenhoek, gebouwd in 1869-1870. Ruim één kilometer verder, aan de andere kant van twee spoorlijnen en de snelweg A27, keer ik bij Fort Blauwkapel weer terug in Overvecht. Fort Blauwkapel is één van de oudste en grootste forten langs de Waterlinie en pas in 1997 door het Ministerie van Defensie aan de gemeente Utrecht overgedragen. De lente is nog jong, de zomer in aantocht. Die forten zijn nog niet van mij af…