Onvoorzien begaf ik mij vorige week op treinstation Roosendaal. En omdat iedere straathoek wel een verhaal heeft, verliet ik het station voor een rondje door het centrum van Roosendaal. Nog geen driehonderd meter van het station was het BINGO!!!.

16 december 2011: Het treinstation van Roosendaal. Een Rijksmonument uit 1905 (foto: René Hoeflaak)

In en rond de Vincentiusstraat om precies te zijn. Daar viel mijn oog op het klooster Mariadal. Het klooster is één van de 55 Rijksmomumenten van Roosendaal, net overigens als het stationsgebouw zelf. Uitgerekend deze maand vertrokken de laatste veertig nonnen van de congregatie van de Zusters Franciscanesssen uit Mariadal om te verhuizen naar een andere locatie in de stad. Het klooster is gekocht door de provincie die het gebouw wil gebruiken voor bewoning. Het klooster is gebouwd in 1934 en ontworpen door Joseph Cuypers, de architect die ook de Bavo kerk in Haarlem en de kathedraal van Rangoon, Birma ontwierp. “Een juweel voor de stad en de provincie”, zo citeerde vorige maand BN De Stem  wethouder Steven Adriaansen.

Roosendaal, het Mariadal klooster aan de Vincentiusstraat. (foto: René Hoeflaak)

De nonnen van Mariadal verrichtten niet allen missiewerk in Suriname en de Antillen maar ook in Breda. Want vorig jaar nog doneerden zij een bedrag van € 2.000,00 aan de voetbalclub Barca in Breda, de club van de actieve voetbalpastoor Hopman. Verder lees ik in een bericht op de site van BN De Stem van vorig jaar dat in Mariadal een “Cursus in wonderen” werd gegeven. Ik ben echt een jaar te laat voorbij gekomen. Verhalen genoeg dus. En dit is nog maar een opwarmertje. Hèt verhaal van mijn blokje om tref ik in de gevelmuur van het klooster. Daar zie ik namelijk een gedenksteen van pater Alphonsius Gerardus Averdiek (1899-1944). De pater was één van de leiders van het Roosendaalse verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Op de site van het Grevenboeks Museum in de Belgisch-Nederlande grensplaats Warmont-Achel is te lezen, dat Alphonsius zijn verzetsactiviteiten begon in het plaatselijke trappistenklooster van Achel. Het museum verwijst daarbij naar een boek van schrijver John Braat over het verzet in Roosendaal en Nispen.

Roosendaal; Gedenksteen van pater Averdieck in de gevel van het klooster Mariadal (foto: René Hoeflaak)

Op zijn hoede voor de Duitse Gestapo verkastte hij naar klooster Mariadal van waaruit hij zijn verzetsdaden voortzette. Zo hielp hij onder meer gestrande Amerikaanse en Engelse piloten over de grens naar België. Hij werkte voor de Geheime Dienst Nederland (GDN) en Engelse en Belgische verzetsbewegingen zoals de Witte Brigade. Averdieck zond met een geheime zender boodschappen naar Engeland. Door verraad arresteerden de Duitse Sicherheidsdienst pater Alphonsius op 21 juli 1944 voor de deur van Mariadal. Op 11 augustus werd Averdieck gefusilleerd in Kamp Vught na dagen van marteling in gevangenissen in Den Bosch en Scheveningen. Op de site van het Grevenboeks Museum van Warmont-verklaart Braat dat medeverzetstrijders hun leven danken aan de zwijgzaamheid en onbuigzaamheid van de pater tijdens de martelingen. Averdieck werd postuum onderscheiden in België en Frankrijk. De Franse president Charles de Gaulle tekende op 21 maart 1950 hoogspersoonlijk een oorkonde aan de dappere pater. “Fons was voor niemand bang“, zo verklaren getuigen later. Het is op zijn minst opmerkelijk dat de dappere monnik niet is onderscheiden door Nederland. Zo te lezen, is het levensverhaal van de monnik filmwaardig. Een ommetje in de stationsbuurt van Roosendaal beveel ik Reinout Oerlemans dan ook van harte aan.

December 2011: Vincentiusstraat in Roosendaal (foto: René Hoeflaak)