Engelsman Richard Hodgkiss reist in de jaren zeventig naar Nederland voor een optreden als acteur in een theatervoorstelling. Die reis verandert ook zijn leven. Want Richard verhuist definitief naar Nederland en woont nu al 33 jaar in Utrecht. Twaalf jaar geleden nam hij een nieuwe stap door zijn  baan van leraar op een Middelbare School op te zeggen en als zelfstandig ondernemer een eigen Taaltrainingsbedrijf op te richten. “Ik ben nu beroeps Engelsman” aldus de altijd goedgehumeurde Richard. Deze week sprak ik de  Engelse Utrechter thuis in zijn kantoor. Een gesprek over veranderen, pilotentaal en Utrecht.

Richard, wat zijn je eerste herinneringen over Nederland? Ik kwam aan met The North Sea Ferries in Europoort  en zag alleen maar industrie van Pernis. Via Rotterdam Centraal Station reisde ik verder het land in. De geuren waren anders en ik vond Nederland heel plat. En  uiteraard zocht ik naar een molen”

Richard Hodgkiss, an Englishman in Utrecht (foto: René Hoeflaak)

Rond 1979  werkt Richard in Nederland voor een toneelgroep als technicus en acteur In die periode leert hij ook zijn toenmalige vriendin kennen. Toch heeft hij het in het begin erg moeilijk. Vooral met de Nederlandse taal.  “De leider van de toneelgroep stond erop dat ik alleen Nederlands praatte. En een jaar lang geen grappen maken vond ik erg moeilijk”. “Na een jaar hield ik het niet meer uit en ging ik terug naar Newcastle, mijn geboorteplaats in Engeland”.  Na zes maanden keert hij definitief terug naar Nederland.

Hoe was het om je als Engelsman in Nederland te vestigen?  “Eigenlijk was ik totaal onvoorbereid. Omdat Nederlanders de Engelse taal redelijk machtig zijn, denk je automatisch dat ze ook hetzelfde denken als de Engelsen. Maar dat is natuurlijk niet zo”

Na enkele jaren in Nederland wordt Richard leraar Engels op een Middelbare School in Alphen aan den Rijn. Een veilig en zeker bestaan. “Juist op het moment dat ik, na vijftien jaar, toe was aan een nieuwe uitdaging vond Louise, mijn huidige vrouw, een advertentie over een vacature op een Internationale School in Spanje”  Richard wordt aangenomen en woont een jaar in Spanje. “Bij terugkeer in Nederland zag ik een baan als leraar niet meer zitten. Dat was dan ook het moment om een nieuwe weg in te slaan  en als zelfstandige ondernemer verder te gaan”.

Rond de eeuwwisseling. Richard (59) start zijn eigen bedrijf in zakelijke taaltrainingen Richard Hodgkiss Language and Communication Services.

Waarmee  onderscheid jij je van je vele concurrenten?  “Ik ken de Nederlandse cultuur, heb veel ervaring en geef superveel persoonlijk aandacht”

Op jouw  website lees ik dat cursisten kennismaken met de Angelsaksische  Cultuur. Kan je daar iets meer vertellen? “Bijvoorbeeld,  directheid beoordeelt een Nederlander al snel als eerlijk. Voor een Engelsman kan dat echter als bot overkomen. Een Nederlander moet zijn mening tegenover een Engelsman altijd iets verzachten. Een beleefde Nederlander wordt in Engeland als minder beleefd ervaren”.

Verder lees ik op je site datje ook “Aviation English” aanbiedt?  Wat moet ik mij daarbij voorstellen? “Mijn  moeder werkte in de oorlog voor de Engelse Luchtmacht. Zij praatte thuis vaak over haar jaren bij de Royal Air Force. Mijn interesse voor de luchtvaart, vliegtuigen en vliegvelden is mij met de paplepel ingegoten. In Oxford heb ik de opleiding Aviation English gevolgd. Ik ben nu dan ook gekwalificeerd om piloten te trainen in Engelse taal. Niet zo zeer op technisch terrein. Het gaat vooral om de conversatie in bijvoorbeeld noodsituaties ”.

Welke tips heb je voor –beginnende- ondernemers?. “Constant werken, altijd vernieuwen, je netwerk opbouwen en op orde houden, altijd scherp zijn. Nooit iets uitstellen. Ieder moment van de dag moet je met je bedrijf bezig zijn”. Het starten van een eigen bedrijf noemt Richard “de beste stap ooit in mijn leven”. “Het binnenhalen van een klant is een fantastisch en onbeschrijfelijk moment. Ik ben trots op mijzelf en mijn bedrijf”.  Met trots wijst Richard, die ook les geeft op de School voor Journalistiek, op zijn onlangs gestarte Dunglish Workshop over de letterlijke en foute vertalingen in het mailverkeer. “Maar de workshop gaat ook over False Friends, dat wil zeggen uitdrukkingen in het Engels waarvan Nederlanders denken dat ze correct en letterlijk vertalingen van Nederlandse spreekwoorden en typisch Nederlandse uitspraken als Belcompany……..je leert wat maar je lacht ook veel in de Workshop! ”

Terug naar het onderwerp Nederland. Je woont dus 33 jaar in Nederland. Wat zijn voor jou de grootste veranderingen in Nederland? “Ik heb vooral mijn woonplaats Utrecht zien veranderen. Van provinciale stad is Utrecht uitgegroeid naar een echte, internationale en multiculturele stad. Ik voel mij hier echt thuis. Toch heb ik het gevoel dat het voor buitenlanders makkelijker is om in Engeland te wonen dan in Nederland. Ik kan niet goed verklaren waarom.”.

Richard is verknocht aan Utrecht. Hij voelt zich er steeds meer thuis. Meer dan bijvoorbeeld twintig jaar geleden. “Ik zou het erg fijn vinden als Utrecht wordt uitgeroepen tot Culturele Hoofdstad van Europa”  Rotterdam noemt hij als de meeste Engelse stad van Nederland. ”Een echte werkstad. De sfeer in Rotterdam is te vergelijken met die van bijvoorbeeld Newcastle.”

Voel je jezelf nog altijd Engelsman of toch ook wel Nederlander? “Een aangepaste Engelsman. Eigenlijk ben ik een beroeps Engelsman, de Barry Hughes van de Taaltrainingen”. Barry Hughes was trainer van onder meer FC Utrecht. De stad loopt als een rode draad door het leven van Richard.

Voor meer informatie over Richard Hodgkiss zie: www.taaltraining-engels.nl/