14 juni 2012; Welberg: De Corneliuskerk uit 1928 (foto: René Hoeflaak)

Op het terras van Café de Wellse Vaert in Welberg drink ik een cappuccino en strik ik mijn veters nog eens extra strak aan. Het café aan de Kapelaan Kockstraat is het begin- en eindpunt van mijn wandeling rondom het Brabantse dorpje. Straatnamen vertellen vaak het verhaal van een dorp. Dat geldt ook voor de Kapelaan Kockstraat. Daarvoor moeten we terug naar oktober 1944. Oprukkende geallieerde troepen onder leiding van veldmaarschalk Montgomery streden in en bij Welberg dagenlang tegen honderden Duitse troepen. Niets bleef Welberg bespaard. Raketinslagen, artilleriegevechten en luchtaanvallen. Na vijf dagen strijd werd Welberg bevrijd. Bijna veertig Welbergse burgers kwamen om, net als 57 Canadese en 23 Duitse soldaten. Eén van de slachtoffers was Kapelaan Kock naar wie later dus een straat is vernoemd.

Welberg; Akkerbouw in Polder Nieuwe Kromwiel (foto: René Hoeflaak)

Maar ook de veelheid aan dijken rondom Welberg vertellen de geschiedenis van het dorp dat deel uitmaakt van Steenbergen. Want Welberg en Steenbergen lagen eeuwenlang aan zee. Als ik bij de Welbergse Dijk de bebouwing achter mij laat sta ik op de Groenendijk. Een rustgevende dijk, letterlijk en figuurlijk. Ik kijk uit over polders met akkervelden en luister naar de stilte van de dijk en de polders. In de verte zie ik de toren van de Sint Corneliuskerk in Welberg.  Aan het einde van de Groenendijk sla ik rechtsaf naar de volgende dijk. De Boomdijk. De dijken omspannen de polders Oud Cromwiel en Nieuwe Kromwiel. Wandelend over de dijken verplaats ik mijn gedachten naar die andere strijd. Namelijk die tegen het water. De Oud Cromwiel polder overleefde de Sint Elizabethsvloed uit 1421.

14 juni 2012; De Groenendijk bij Welberg (foto: René Hoeflaak)

Alhoewel de vergezichten vanaf de dijken geen moment vervelen is het drassige bos Het Oudland toch een prettige en aangename onderbreking. Het bos is – zeker in het broedseizoen- slechts gedeeltelijk toegangelijk. Dit om de broedende roodborsttapuiten, sprinkhaanzangers en wielewalen niet te storen, zo lees ik in mijn routeboekje. Even later wandel ik rechts van het Bergsche Water (de Ligne) over het Oudelandse Dijkje. Daarmee dient strijd nummer 3. van vanmiddag zich aan. Want De Ligne werd in de zeventiende eeuw gebruikt als “natte” verdedigingslinie in de strijd tegen de Spanjaarden. Welberg en Steenbergen markeerden de grens met Spanje en De Republiek. Na bijna drie uur keer ik terug in Welberg. Ik zal Welberg nooit meer vergeten. Denken aan zee, Spanje, overzicht en rust is denken aan Welberg.

Welberg; Koeien grazen bij natuurgebied Het Oudland (foto: René Hoeflaak)