29 augustus 2018: Voorburg, Villa Dorrepaal (foto: René Hoeflaak)

20 september 2018: de zomer eindigt. Eeuwenlang betekende het einde van de zomer voor de rijke(re) burgers van ons land ook het einde van een verblijf op landgoederen en buitenplaatsen en een terugkeer naar de grote stad. Voor de welgestelde Hagenees betekende dit een tochtje van zo’n tien kilometer langs en over het kanaal de Vliet. Richting Den Haag. Of beter gezegd ’s Gravenhage.

Onlangs bezocht ik Buitenplaats Dorrepaal, sinds 1975 eigendom van Middin, een organisatie die mensen met een beperking helpt aan en met een zinvolle dagbesteding. Dorrepaal is een van de eeuwen oude buitenplaatsen in de omgeving van de Vliet. Daar waar Leidschendam overgaat in Voorburg of andersom.

Leeuwenbergh 

Buitenplaatsen waren de visitekaartjes van de rijke Hagenees. De manier om je rijkdom te tonen. Tuinen waren daarom belangrijk. In Dorrepaal proef, voel en zie je de geschiedenis. Een geschiedenis die begint in de vroege  17^e eeuw.  Zo rond 1630. De villa met tuin werd opgericht onder de naam  Leeuwenbergh en wisselde door de eeuwen heen door erfenissen en verkopen regelmatig van eigenaar. Op de website van Dorrepaal lees ik de namen als Kettingh, Viruly en Baron van Deneken. Het was echter Emalia Dorrepaal die de naam zo’n eeuw geleden deed wijzigen in huize Dorrepaal. Ook liet zij in haar testament opstellen dat Dorrepaal na haar overlijden alleen nog gebruikt mocht worden als zorginstelling, zo lees ik verder.

Voorburg, 29 augustus 2018; buitenplaats Dorrepaal (foto: René Hoeflaak)

George Maduro

Met onder meer een banner en een schilderij wordt in een kamer op de begane grond van de villa de eer betoont aan George Maduro. Want de naam Dorrepaal is onlosmakelijk verbonden met die van deze Nederlands-Antilliaanse luitenant en de datum van 10 mei 1940, de dag waarop de Duitsers Nederland aan- en binnenvielen.

Voorburg, 29 augustus 2018: banner met portret van Luitenant Maduro in villa Dorrepaal (foto: René Hoeflaak)

Voorburg, 29 augustus 2018: villa Dorrepaal (foto: René Hoeflaak)

Dorrepaal ligt op een steenworp afstand van vliegveld Ypenburg . Het vliegveld is op 10 mei 1940 een van de eerste Nederlandse doelwitten van de Duitsers. Enkele uren na de eerste vijandelijke aanvallen bezetten Duitse troepen de villa op buitenplaats Dorrepaal, op dat moment een rusthuis en bewoond door een zevental dames. De ligging van Dorrepaal – toen nog bekend als villa Leeuwenbergh- was voor de Duitsers strategisch interessant en van groot belang. Met aan  de achterzijde het vliegveld en aan de voorzijde de  directe verbindingsweg naar de binnenstad van Den Haag en de regeringsgebouwen.

Willems-Orde

Nog diezelfde dag nam de Nederlands Antilliaanse Luitenant George Maduro met een dozijn soldaten de villa onder vuur, arresteerden ze de Duitsers en bevrijdden de dames. De heldendaad leverde de legendarische Maduro zes jaar later de Militaire Willems-Orde op. Postuum want Maduro overleed  enkele weken voor het einde van de Tweede Wereldoorlog in concentratiekamp Dachau. Later werd ook miniatuurstad Madurodam naar Maduro vernoemd.

Voorburg, 29 augustus 2018: theetuin in buitenplaats Dorrepaal (foto: René Hoeflaak)

Middin

Vanaf september 1975 werd Dorrepaal gehuurd door Middin van de Stichting Emalia Dorrepaal, nog altijd de eigenaar van de buitenplaats. Het is een ideale en unieke plek voor een kopje thee of koffie, een korte wandeling door de natuur, een bezoek aan de tuinwinkel of dierweide of een vergadering in de villa zelf.

Voorburg, buitenhuis Middenburg (foto: René Hoeflaak

Middenburg 

Aan de overkant van de Vliet, op enkele honderden meters van Dorrepaal, passeerde ik op het Westeinde landgoed Middenburg. Net als Dorrepaal gebouwd in het midden van de zeventiende eeuw. De opdrachtgever voor de aanleg van landgoed en buitenhuis Middenburg was schepen mr. Johan van der Dussen die het in 1668, na elf jaar, al weer doorverkocht.  Nog geen tien jaar daarna is Middenburg eigendom van een predikant.

Rusthuis en pension

Middenburg wisselde eeuwenlang – net als Dorrepaal- voortdurend van eigenaar en groeide in de achttiende eeuw tot een van de grootste en mooiste landgoederen aan de Vliet. In 1869 besloot de toenmalige eigenaar Felix Andries Vriese het oude huis te slopen en het huidige landhuis te bouwen. Tussen 1930 en 1999 was Middenburg eigendom van de gemeente Voorburg en onder meer in gebruik is als rusthuis, familiepension, lyceum en gemeentekantoor. Rond de eeuwwisseling verkocht Voorburg  het landgoed en buitenhuis aan een projectontwikkelaar die het exploiteert als kantoor(verzamel)gebouw.